Aan alle kerkenraden, classes en regionale vergaderingen van de NGK en de GKv
december 2021
Broeders en zusters in de Heer,
Namens de Generale Synode Goes 2020 en de Landelijke Vergadering Zeewolde 2019 kunnen we dankbaar melden dat alle besluitvorming op 13 november is afgerond. Vooral zijn we dankbaar dat eensgezind en unaniem de kerkorde voor de straks te vormen Nederlandse Gereformeerde Kerken in eerste lezing is vastgesteld.
In deze brief informeren we u wat dit voor u als kerken en regio’s/classes betekent en welke reactie nu van u gevraagd wordt.
Totstandkoming tot nu toe
Op 11 november 2017 kwamen de GS Meppel 2017 en de LV Zeewolde 2016 bijeen in Kampen. Ze spraken het verlangen uit om te komen tot ‘één kerkgemeenschap, op basis van de Schrift als woord van God, in gebondenheid aan de Gereformeerde belijdenisgeschriften en ingericht volgens de beginselen van het Gereformeerde kerkrecht. Vanuit dat uitgangspunt hebben de GS Goes 2020 en de LV Zeewolde 2019 intensief gewerkt aan een kerkorde voor die nieuwe kerkgemeenschap. Het was een proces van naar elkaar luisteren, ieders motieven begrijpen en ontdekken dat één verlangen ons drijft: kerk van Christus zijn in de context van nu. Het resultaat is een actuele kerkorde vanuit oude principes. Eenheid in belijden, verantwoording tegenover elkaar, bescherming van het recht, en tegelijk in allerlei zaken ruimte voor lokale verschillen. Van tevoren werd op een aantal onderwerpen verwacht dat er wezenlijke verschillen zouden blijven. Maar de leden van GS en LV hebben, tot hun eigen verrassing, ervaren hoe zulke ‘hobbels’ weggenomen werden door goede gesprekken in een klimaat van geestelijke herkenning. Zo groeide er een kerkorde die eenstemmig aanvaard is. Niet als een compromis, maar als de in 2017 beoogde basis van de kerkgemeenschap waarnaar we verlangen.
Richting de definitieve vaststelling: classes en regio’s aan zet
Begin 2020 legden de GS en LV een procedure vast voor de totstandkoming van de kerkorde. Daarin is de ‘vaststelling in eerste lezing’ de belangrijkste fase. Dat was de opdracht voor deze GS en LV. Zij hebben daarom voldoende ruimte genomen voor bespreking en besluitvorming. Zij presenteren hun resultaat met overtuiging als de toekomstige kerkorde voor de nieuwe kerkgemeenschap. Maar terecht is afgesproken dat nu de kerken weer aan het woord zijn. De GS en LV kunnen keuzes gemaakt hebben die niet breed in de kerken gedragen worden, of die op algemeen bezwaar stuiten. Dan moet er aan ‘de noodrem’ getrokken kunnen worden. Omdat het moet gaan om bezwaren die breed leven, loopt dit via de regio’s en classes. Niet een lokale kerk of een individueel lid, maar de ‘eerste laag’ van het kerkverband kan wijzigingsvoorstellen indienen om de nu vastgestelde kerkorde te corrigeren. Tot 1 juni 2022 zijn deze vergaderingen aan zet.
Oproep: gezamenlijk bespreken, reageren als regio of classis
We roepen de kerken op om samen de nu vastgestelde kerkorde te bespreken. We gunnen het iedereen om daarbij eenzelfde geestelijk proces door te maken als LV en GS doorlopen hebben. Als er bij aanvankelijke verschillen in beoordeling doorgevraagd en -geluisterd wordt naar diepere overtuigingen en motieven, werkt dat samenbindend en ruimtescheppend. Een praktische vorm hiervoor zou een ontmoeting van afgevaardigden van NGK- en GKv-kerken kunnen zijn volgens de nieuwe regio-indeling. Leden van de nu afgesloten Generale Synode en Landelijke Vergadering kunnen daarbij worden uitgenodigd om vanuit hun ervaring een verbindende rol te hebben. Zo’n ontmoeting kan de inhoudelijke voorbereiding zijn voor afzonderlijke formele bespreking en besluitvorming in de huidige regio’s en classes.
De Werkgroep Toekomstige Kerkorde zet zich in om deze besprekingen inhoudelijk te ondersteunen. Naast een toelichting wordt er gewerkt aan informatieavonden, webinars en andere manieren om u bij te praten. Informatie daarover volgt via de gezamenlijke nieuwsbrief van GKv en NGK.
Beperkte vraagstelling en goede voorbereiding
Iedereen die met deze kerkorde bezig geweest is, heeft ervaren dat er vrijwel eindeloos geschaafd kan worden aan teksten, punten en komma’s. En elke volgende lezer vindt wel iets dat nog weer anders kan. Dat is niet wat we van u vragen. Het gaat er nu om of in deze kerkorde op onderdelen inhoudelijk wezenlijk andere keuzes gemaakt moeten worden. Wanneer in een regio of classis die overtuiging leeft, kan dat aan de volgende GS en LV worden aangegeven. Nieuwe tekstvoorstellen zijn daarbij mogelijk, maar niet vereist. Het kan voldoende zijn om, goed beargumenteerd, de vergadering te vragen zich nog eens over een onderwerp te beraden. Laat het daarbij niet gaan om het doorgeven van de mening van een enkele kerk of afgevaardigde, maar om wat breed in de regio of classis leeft. Zo werken we er met elkaar aan dat de volgende LV en GS niet het hele proces rond de kerkorde opnieuw zal doen, maar alleen op wezenlijke punten zo nodig correctie aanbrengt.
Het is daarom belangrijk om in de voorbereiding goed kennis te nemen van de toelichtingen en, wanneer ze beschikbaar zijn, van de verslagen van de vergaderingen (de Acta). Waarschijnlijk zal blijken dat veel opmerkingen die binnen een classis of regio gemaakt worden, ook al op de GS en LV geklonken hebben en beargumenteerd verwerkt zijn in de huidige tekst.
Brede steun vereist
In de volgende GS en LV zullen voorstellen uit de regio’s en classes alleen leiden tot een wijziging van de kerkorde wanneer dat in beide vergaderingen door een meerderheid van driekwart gesteund wordt. Zo worden alleen die wijzigingen nog doorgevoerd die breed ervaren worden als noodzakelijke verbeteringen. Het is goed dat regio’s en classes daar vooraf rekening mee houden.
Tijdlijn en proces
Namens GS en LV vragen de beide moderamina hierbij aan alle regio’s en classis om in hun vergaderrooster ruimte te maken voor deze volgende stap in het kerkorde-proces, rekening houdend met dit tijdschema:
| 1. regio’s en classes reageren op kerkorde eerste lezing, met voorstellen voor aanpassing | tot 1 juni 2022 |
| 2. Regiegroep / Werkgroep Toekomstige Kerkorde verwerkt de voorstellen in adviezen aan GS en LV | medio sept. 2022 |
| 3. RG/WTK presenteert voorstellen voor de landelijke regelingen (op basis van kerkorde in eerste lezing) | medio sept. 2022 |
| 4. alle ingediende voorstellen/verzoeken tot verandering vanuit classes en regio’s gaan naar de volgende GS en LV | |
| 5. opening generale synode en landelijke vergadering | begin nov. 2022 |
Reacties uit de classes en regio’s kunnen gezonden worden aan de Regiegroep: regiegroep@ngk.gkv.nl . Vragen om verduidelijking of ondersteuning zijn hier ook welkom.
De kerkorde met toelichting is als bijlage bij deze brief gevoegd, maar is ook, met ander materiaal, te vinden op de gezamenlijke website www.lv-gs2020.nl/kerkorde
Zoals gezegd, we wensen de kerken eenzelfde geestelijk proces toe als de GS en LV mochten ontvangen, op weg naar één kerkgemeenschap, onder Gods zegen.
Voor de moderamina van GS en LV,
Hester den Oudsten, scriba 1 LV
ds. Rob Vreugdenhil, scriba 1 GS