Nieuwe kerkorde naar de kerken

De eerste versie van de nieuwe kerkorde voor de herenigde kerk van GKv en NGK, waarin de kerken afspreken hoe ze met elkaar omgaan, is klaar. De Regiegroep hereniging heeft de tekst ervan samen met een uitgebreide toelichting naar de kerken gestuurd. De kerkorde is geschreven door de Werkgroep Toekomstige Kerkorde (WTK) die er anderhalf jaar aan gewerkt heeft. (leden: namens de NGK: Jan van Dijk (voorzitter), ds. Kor Muller (na april 2019 wegens ziekte niet meer actief), en ds. Daniël Timmerman. Ook ds. Menko Biewenga heeft namens de NGK tijdelijk deel uitgemaakt van de Werkgroep. Namens de GKv: ds. Kornelis Harmannij, ds. Rob Vreugdenhil en Heleen Hamelink) Begin dit jaar heeft de WTK over een eerder concept gespard met kerkrechtdeskundigen van binnen en buiten GKv en NGK.

De GKv- en NGK-kerken(raden) worden uitgenodigd om in het komende halfjaar de kerkorde te bekijken en er op te reageren. De regiegroep en werkgroep willen met het commentaar vanuit de kerken hun winst doen voor een volgende, meer definitieve versie die in 2020 voor gezamenlijke bespreking en besluitvorming naar de GKv-synode en de Landelijke Vergadering van de NGK gaat.

De nieuwe kerkorde telt 66 artikelen en wordt voorafgegaan door een preambule die de kerkorde in een geestelijk en historisch kader zet. Enkele fragmenten daaruit:

We vonden elkaar in hetzelfde verlangen
 om een plek te zijn waar Gods grootheid bezongen wordt
 om als Israël een levend bewijs te vormen van zijn goedheid
 om een thuis te bieden aan ieder die zijn heil bij Christus zoekt.
 ………
 We zetten ons nu in voor een gemeenschap
 die geen macht van mensen naar de ogen ziet
 maar zich enkel richt naar het woord van onze Heer.
 We sluiten aan bij wat Hij al heeft opgebouwd
 zowel hier als elders in de wereld 
 zowel recent als eerder in de tijd.
  
 We beloven zorg aan de zwakke in ons midden
 voor wie Christus zijn leven gaf.
 We zullen hem troosten en bemoedigen 
 en hem waarschuwen voor elke vorm van kwaad.
 We willen hem recht verschaffen tegenover de sterken
 en hem ondersteunen waar hij dat nodig heeft.
 …….
 We zoeken elkaar op in grotere verbanden
 want Gods woorden reiken wereldwijd.
 We dragen bij aan gezamenlijke belangen
 en zijn betrouwbaar in onze toezeggingen.
 We onderwerpen ons aan de wijsheid van anderen
 wanneer er een geschil is of conflict. 

Eenheid in geloof voorop

De kerkorde zet in met de eenheid in geloof die de kerken aan elkaar verbindt. Artikel 1 luidt: ‘A1.1 De … [hier is de naam nog in te vullen] Kerken bestaan dankzij Gods genade. Zijn Geest verbindt de kerken in één geloof: het geloof in Christus Jezus, de Zoon van God. A1.2 In elke plaatselijke gemeente wordt dit geloof geleefd en beleden. A1.3 De leden van de gemeente dragen dit geloof uit in de samenleving door een leven dat past bij Gods koninkrijk’.

De ruimte voor plaatselijke gemeenten om keuzes te doen die passen bij de concrete situatie van de gemeente of nodig worden geacht voor de opbouw van de gemeente, is in de nieuwe kerkorde vergroot. Zo is het uitgangspunt dat diakenen geen deel uitmaken van de kerkenraad (zoals sinds enkele jaren in de GKv-kerkorde is geregeld), maar staat het gemeenten vrij om daarin een andere keus te maken. In vergelijking met de huidige kerkordes is de verplichting van twee kerkdiensten per zondag verdwenen en wordt de mogelijkheid voor kerkenraden geopend om kinderen/jongeren toe te laten tot het avondmaal, mits de gemeente daarmee instemt. Ook de bepaling, dat een regionale vergadering een ‘verwantschapsrelatie’ kan aangaan met een kerk ‘waarmee bijzondere banden bestaan maar die de gezamenlijke kerkorde niet aanvaardt of met wie om andere redenen geen kerkelijke eenheid mogelijk is’ biedt meer ruimte dan in de huidige kerkordes om banden aan te gaan met andere kerken.

Verbinding

De (ver)binding van ambtsdragers aan de leer van de Bijbel zoals verwoord in de belijdenisgeschriften van de vroege kerk en van de Refomatie is op een vergelijkbare manier geregeld als tot nog toe in de kerkordes van GKv en NGK. Voor het geval gemeenten moeite ervaren met het aanvaarden of uitvoeren van synodebesluiten bepaalt de kerkorde:  ‘Wanneer een kerkenraad van oordeel is dat een besluit of uitspraak van de generale synode in strijd is met het Woord van God of met het kerkelijk recht of schadelijk is voor de opbouw van de gemeente, en de kerkenraad om die reden het besluit of de uitspraak niet uitvoert, legt hij zijn bezwaren aan de regionale vergadering ter beoordeling voor’. Nieuw in dit artikel is het motief ‘schadelijk voor de opbouw van de eigen gemeente’.

De afvaardiging naar de synode vindt wat de kerkorde betreft voortaan plaats door de classes, die regionale vergaderingen gaan heten en elk twee afgevaardigden aanwijst. Daarmee verdwijnt de extra trap van de particuliere synode die de GKv kent.

Reacties
Reacties van de GKv- en NGK-gemeenten zijn tot 1 januari 2020 welkom op: kerkorde@ngk.gkv.nl.

Downloads om na te lezen:
1. Aanbiedingsbrief aan de kerken
2. De tekst van de concept-kerkorde
3. Algemene en artikelsgewijze toelichting